Động cơ xe chuẩn Euro 4, 5 có dùng được nhiên liệu "cấp thấp"?

Xăng tiêu chuẩn càng cao càng đắt

Ngày 1/9/2011, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg quy định lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với xe ô tô, xe mô tô 2 bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới. Theo đó, từ ngày 1/1/2017 Việt Nam áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 và dự kiến từ ngày 01/01/2022 sẽ áp dụng mức 5.

Đại diện Bộ Công Thương nói thêm về vấn đề này: Nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn khí thải ở mức (Euro) 3, mức 4 và mức 5 thì cần phải có động cơ và nhiên liệu tương ứng mức 3, mức 4 và mức 5. Nói một cách khác, để đáp ứng tiêu chuẩn khí thải ở mức nào thì cần phải có yêu cầu về tiêu chuẩn động cơ và nhiên liệu tương ứng.

Tiêu chuẩn khỉ thải Euro gồm những định mức về nồng độ của những loại khí sinh ra trong quá trình xe họat động như oxít lưu huỳnh (SOx), oxít nitơ (NOx), cacbon monoxide (CO), các hydrocacbon (HC) và bụi tạp chất (particulate matter, PM) được những nước thành viên EU thông qua và áp dụng. Tính đến thời điểm hiện tại, những định mức này đã được quy định từ mức 0 cho đến mức 6 theo xu hướng nồng độ của các loại khí thải nêu trên giảm đi. Tiêu chuẩn khí thải Euro 5 được các nước EU áp dụng từ năm 2010 đến năm 2013 và bắt đầu áp dụng tiêu chụẩn khí thải Euro 6 từ năm 2014.

Tùy vào điều kiện tự nhiên, môi trường cùng khả năng của nền kinh tế mỗi quốc gia mà các nước có thể xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn Euro hay theo tiêu chuẩn riêng của mỗi quốc gia. Một số nước còn áp dụng theo tiêu chuẩn riêng tương đương hay cao hơn tiêu chuẩn Châu Âu như Braxin (Proconve L-5: từ năm 2009 đến 2012 và Proconve L-6: từ năm 2013 đến nay), Mỹ (US Tier 2), Nhật Bản (FY).

Về vấn đề giá xăng, Vụ Khoa học và Công nghệ - Bộ Công Thương cho rằng việc đem so sánh giá các loại xăng ở các quốc gia khác nhau là hơi khiên cưỡng bởi thành phần của giá xăng thông thường bao gồm giá cơ sở cùng với các loại thuế, phí như thuế nhập khẩu, thuế tài nguyên, thuế môi trường... Mỗi quốc gia có quy định khác nhau về các loại thuế kể trên đối với từng loại nhiên liệu, do đó dẫn đến giá xăng khác nhau.

Hiện tại, Việt Nam chưa có xăng theo tiêu chuẩn mức 5 nhưng giá xăng theo tiêu chuẩn mức 4 cao hơn xăng theo tiêu chuẩn mức 2 và 3, khoảng 150 đến 300 đồng/lít.

Động cơ xăng mức 4 vẫn có thể sử dụng nhiên liệu mức 2

Để đáp ứng mức tiêu chuẩn khí thải, thành phần nhiên liệu quy định mức của một số thành phần nhiên liệu, các chất phụ gia của nhiên liệu như hàm lượng các hợp chất chứa oxy, hợp chất chứa lưu huỳnh, nitơ, hợp chất vòng thơm, hàm lượng chì, olefin, nhiệt độ phân đoạn chưng cất... Nhưng để chất lượng của nhiên liệu được đảm bảo, các chất phụ gia thân thiện môi trường được dùng để thay thế, bổ sung nhằm đảm bảo những chỉ tiêu nhiên liệu động cơ về chỉ số MON, RON... như etanol, ETBE, MTBE, iso-octan... Do đó, nhiên liệu phải đảm bảo đủ tiêu chuẩn đáp ứng tiêu chuẩn của động cơ.

Về khả năng đáp ứng của động cơ cao hơn nhiên liệu mức thấp, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho biết: Đối với động cơ xăng, việc dùng xăng ở mức thấp sẽ không xảy ra vấn đề kỹ thuật, ví dụ: động cơ xăng mức 4 có thể dùng nhiên liệu mức 2 mà không gây ảnh hưởng đến động cơ. Nhưng đối với động cơ diesel, việc dùng nhiên liệu ở mức thấp cho những loại xe cơ động cơ ở mức cao có thể gây ra sự cố kỹ thuật.

Do đó, nhiên liệu xăng đạt tiêu chuẩn cao như Euro 5 có thể dùng cho tất cả động cơ có tiêu chuẩn thấp hơn mà không gây ảnh hưởng đến động cơ. Tuy nhiên, chi phí nhiên liệu sẽ tăng lên. Vì vậy, việc dùng loại nhiên liệu nào người tiêu dùng cần phải cân nhắc các yếu tố sau để việc sử dụng đạt hiệu quả kinh tế cao và giữ độ bền của động cơ.

Thông thường, nhà sản xuất ô tô luôn khuyến cáo chủ xe sử dụng nhiên liệu tương ứng với động cơ chứ không nên dùng nhiên liệu mức thấp hơn vì liên quan đến độ bền và tuổi thọ của động cơ; Việc dùng nhiên liệu mức cao hơn so với động cơ (ví dụ: động cơ mức 2, 3, 4 dùng nhiên liệu mức 5) sẽ không có hiệu quả về mặt kinh tế vì xăng ở mức cao hơn thường có giá cao hơn so với xăng ở mức thấp.